Obowiązek udziału w spisie powszechnym został uregulowany w art. 6 ust. 3 i art. 9 ust. 1 ustawy o statystyce publicznej (Dz. U z 2021 r. poz. 955). Podkreślić należy, że obowiązek przeprowadzenia samospisu internetowego nie wyłącza możliwości zebrania danych od respondenta metodą wywiadu telefonicznego lub metodą wywiadu bezpośredniego. Oznacza to, że respondent nie może odmówić przekazania danych w ramach spisu powszechnego rachmistrzowi spisowemu z zastosowaniem metody wywiadu telefonicznego lub bezpośredniego. Metody zbierania danych za pośrednictwem wywiadów telefonicznych lub wywiadów bezpośrednich zostały uruchomione w terminie na tyle późniejszym, aby umożliwić respondentom wypełnienie obowiązku samospisu internetowego.

Odmowa udzielenia informacji w spisie powszechnym, na podstawie art. 57 ustawy o statystyce publicznej (Dz. U z 2021 r. poz. 955), podlega karze grzywny. Główny Urząd Statystyczny złożył na Policję – na chwilę obecną – prawie 80 wniosków o popełnienie wykroczenia odmowy wzięcia udziału w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021.

Rachmistrzowi spisowemu wykonującemu czynności w ramach prac spisowych przysługuje ochrona prawna przewidziana dla funkcjonariuszy publicznych. Z chwilą kontaktu rachmistrza spisowego z respondentem należy rachmistrzowi przekazać dane zgodne ze stanem faktycznym na potrzeby realizacji obowiązku spisowego. Informacje przekazane rachmistrzowi spisowemu są bezpieczne i zostaną wykorzystane jedynie do celów statystycznych.

Linki do ww. informacji na stronie Głównego Urzędu Statystycznego:

https://stat.gov.pl/aktualnosci/czy-pamietasz-ze-udzial-w-spisie-powszechnym-jest-obowiazkowy,357,1.html

https://stat.gov.pl/aktualnosci/nie-spisales-sie-przez-internet-lub-telefon-spodziewaj-sie-rachmistrza,372,1.html

https://szczecin.stat.gov.pl/aktualnosci/narodowy-spis-powszechny-ludnosci-i-mieszkan-2021,123,1.html